Horeca czy Horeka ?

HORECA / HOREKA to akronim – skrótowiec grupowy ( grupowiec, sylabowiec ) , powstały z pierwszych sylab Hotel , Restaurant – restauracja, Café – kawiarnia.

Niektóre źródła podają, że określenie to pochodzi z Holandii i tłumaczy się je jako gościnność, lecz najczęściej przyjmuje się, że pojęcie Ho.Re.Ca. zaczęło szerzej funkcjonować w 1949 roku, przy okazji założenia w szwajcarskim Zurychu, Międzynarodowego Związku Krajowych Organizacji Hotelarskich, Restauracyjnych i Kawiarnianych (International Union of National Organizations of Hotel, Restaurant and Cafe Proprietors). Wtedy zaczęto tak określać cały sektor hotelarsko-gastronomiczny.

Obecnie jest to przede wszystkim coraz popularniejsze określenie gastronomii – jednego z najbardziej dynamicznie rozwijających się sektorów gospodarki w Europie i na świecie. Obejmuje swym zasięgiem przedsiębiorstwa zajmujące się przygotowaniem oraz serwowaniem posiłków i napojów poza siecią detaliczną i vendingową, czyli obejmujące szeroko pojęte usługi gastronomiczne, choć także usługi hotelowe.

Spotykamy się również z nieco zmodyfikowaną wersją, gdzie wyraz café zastępowany jest przez catering.

Horeca po polsku

HORECA to oryginalna, pierwotna pisownia.

Czy to oznacza, że odpowiednik HOREKA jest w Polsce określeniem nieprawidłowym ?

W opinii serwisu Knajpki.pl, jedną i drugą pisownię należy uznać w naszym kraju za poprawną.

HOREKA jest bowiem prawidłowo spolszczonym odpowiednikiem określenia HORECA.

Z czego to wynika?

Przede wszystkim zajrzyjmy do Poradni Językowej Państwowego Wydawnictwa Naukowego ( PWN ) gdzie jeden z bardziej znanych polskich językoznawców, prof. dr hab. Mirosław Bańko wyjaśnia podobny problem językowy, dotyczący nazwy catering. Wymawiamy je z polska [katering] i taka wymowa skłania też do polszczenia pisowni.

Skoro – wg językoznawców – taka wymowa skłania do polszczenia pisowni, to znaczy, że poprawnym, spolszczonym akronimem wyrazu HORECA, będzie HOREKA.

Czy oprócz określeń catering-katering oraz horeca-horeka, spotykamy się w języku polskim z podobnymi przykładami wyrazów, które zostały podobnie spolszczone i obecnie warstwa fonetyczna pokrywa się z pisownią, czyli literę c zastępuje się literą k ? Oczywiście, np. computer-komputer, tonic-tonik, camper-kamper, campus-kampus, consulting-konsulting, etc. etc.

W przypadku tego ostatniego przykładu, możemy przeczytać w Poradni Językowej PWN:

Która z form jest prawidłowa: consulting czy konsulting?

Obie są poprawne. Consulting jest częstszy od konsultingu, ale consultingowy jest słowem rzadszym niż konsultingowy. Można się więc spodziewać się, że z czasem także konsulting zdobędzie przewagę nad consultingiem.

HORECA czy HOREKA ?

Aby rozwiać ew. wątpliwości, zwróciłem się do Poradni Językowej PWN z następującym pytaniem:

Czy akronim HOREKA, pisany przez k, jest poprawną, spolszczoną wersją oryginalnej pisowni HORECA? Czy można w tym przypadku zastosować analogię do Państwa porad językowych dotyczących wyrazów catering i consulting, aby stwierdzić, że obydwie formy językowe: HORECA i HOREKA, są poprawne?

W odpowiedzi otrzymałem odpowiedź, za którą bardzo dziękuję :

Nie znałem tego skrótowca, więc zajrzałem na podaną stronę WWW. Widzę, że nie jest on nazwą własną, więc wzgląd na identyfikację referenta nie stoi na przeszkodzie w spolszczeniu nazwy. Spostrzeżenie, że obcą literę c, gdy wymawiana jest jak k, zamieniamy na k w formach przyswojonych graficznie, jest oczywiście słuszne. Przed pisownią fonetyczną nie powstrzymuje nas nawet łatwość rozszyfrowania skrótowca, gdyż słowo HOREKA możemy rozwinąć po polsku: HOtel – REstauracja – KAwiarnia.

W sumie wybór między pisownią HORECA a HOREKA jest kwestią stylu. Pierwsza forma, jako obca, może sugerować większy prestiż, wyższą jakość, specjalistyczne umiejętności, ale może też zwiększać dystans i sprawiać wrażenie, że obiekt jest trudno dostępny dla przeciętnej osoby. HOREKA wydaje się trochę bardziej swojska niż HORECA. Ponieważ jednak obie nazwy zachowują wyraźne znamiona obcości, różnice w ich percepcji zapewne nie będą wielkie.

– Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski

Dlaczego piszemy HOREKA ?

Stosując się do powyższych uwag, a także wychodząc naprzeciw zmianom żywego języka, zdecydowaliśmy się używać w serwisie Knajpki.pl, także spolszczonej, bardziej swojskiej nazwy tego skrótowca – HOREKA.

Wersja HOREKA pisana przez „k” wydaje się być w Polsce zapisem bardziej intuicyjnym i swojskim, nie tylko dla osób, które pierwszy raz spotykają się z tym określeniem. Tym bardziej, że ma on swój odpowiednik w polskich wyrazach. Odpowiednik podwójny, gdyż również w Polsce stosuje się zamiennie wyrazy kawiarnia lub katering.

Ponadto HOREKA bardziej jednoznacznie sugeruje, że mówimy o branży, a nie o organizacji powstałej w 1949 roku w Zurychu.

Nie negując zatem prawidłowości zapisu HORECA przyjmujemy, że HOREKA jest poprawnym zapisem w języku polskim. Będziemy stosowali je zamiennie, bez względu na to, czy określenie to będzie kojarzone przez naszych użytkowników z polskim rozwinięciem HOtele-REstauracje-KAwiarnie, czy z HOtele-REstauracje-KAtering.

Ten wpis został przygotowany przeze mnie dla serwisu Knajpki.pl